Προφήτης και Προφητεία.

Οκτωβρίου 14, 2020

Προφήτης και Προφητεία.

Ο άνθρωπος από καταβολής πάντα ήθελε να μάθει για το δικό του μέλλον, της οικογένειας του ή ακόμα και του έθνους – κράτους αργότερα.

Για αυτό το σκοπό υπήρχαν οι μάντεις που εργάζονταν στα Φημισμένα στον κόσμο μέχρι και στις μέρες μας Αρχεία Μαντεία.

Το μαντείο, κατά την κλασική αρχαιότητα, ήταν ο επίσημος, θρησκευτικού χαρακτήρα θεσμός σε συγκεκριμένο τόπο, που εμπνεόταν σοφές συμβουλές, έδινε χρησμούς, ή προέβλεπε το μέλλον ως ενδιάμεσος με τους θεούς.

Τα μαντεία θεωρούνταν πύλες μέσω των οποίων οι θεοί απευθύνονταν άμεσα στους ανθρώπους και υπό αυτή την έννοια διέφεραν από τους μάντεις που ερμήνευαν τα σημάδια των θεών μέσα από παρατήρηση της συμπεριφοράς των πουλιών, των εντοσθίων των ζώων ή άλλες μεθόδους.

Τα κυριότερα μαντεία ήταν αφιερωμένα στον Δία ή τον Απόλλωνα.

Το παλιότερο ελληνικό μαντείο ήταν του Δία στη Δωδώνη της Ηπείρου.

Σπουδαίο επίσης μαντείο για τους Έλληνες ήταν του Άμμωνα Δία στη Λιβύη.

Όλα τα μαντεία του Δία όμως τα ξεπερνούσε το μαντείο του Απόλλωνα στους Δελφούς.

Ήταν γνωστό από τους ομηρικούς χρόνους και στα τέλη του 6ου αιώνα κατακλύζονταν από προσφορές Ελλήνων και ξένων.

Τους χρησμούς τους έδινε η ιέρεια Πυθία.

Άλλα μαντεία του Απόλλωνα ήταν στα Δίδυμα της Μιλήτου, στην Κλάρο, στα Πάταρα της Λυκίας, στο Σπόδιο των Θηβών κ.ά.

Σ' όλη την αρχαιότητα τα μαντεία επηρέαζαν το λαό στην καθημερινή του ζωή και τις πόλεις στις ιστορικές τους τύχες. Τον 7ο π.Χ. αιώνα υπήρχαν περίπου 100 μαντεία. Στα τέλη του 5ου π.Χ. αιώνα όμως, με τα διδάγματα των σοφιστών και την ορθολογιστική κριτική, το κύρος των μαντείων άρχισε να κλονίζεται. Ο Θουκυδίδης πίστευε ότι η μαντική οφείλεται στην αμάθεια.

Τον 4ο μ.Χ. αιώνα (έτος 362) καταγράφεται ο τελευταίος χρησμός του Μαντείου των Δελφών.

Στην Εβραϊκή και Χριστιανική Θρησκεία.

Ο προφήτης είναι ένας άνθρωπος που δηλώνει ότι έχει επικοινωνήσει μαζί του το υπερφυσικό ή το θεϊκό και το έθεσε ως μεσολάβηση με την ανθρωπότητα, μεταφέροντας τη νέα γνώση από την υπερφυσική ή θεϊκή οντότητα στους άλλους ανθρώπους.

Το μήνυμα που μεταφέρει ο προφήτης ονομάζεται προφητεία.

Παλαιά Διαθήκη

Στη Βίβλο, η εβραϊκή λέξη ναβί΄ (näbî΄) είναι η κύρια λέξη που αποδίδεται «προφήτης» και δηλώνει εκείνον που διακηρύττει ή αναγγέλει, τον διαγγελέα. Προέρχεται από το ρήμα ναβού (năbū) που σημαίνει «αναγγέλω, διαλαλώ διακηρύττοντας ή αναγγέλοντας».

Οι προφήτες έζησαν στους χρόνους της Παλαιάς Διαθήκης και θεωρείται ότι μετέφεραν το θέλημα του Θεού στους ανθρώπους και προετοίμαζαν τον λαό για τον ερχομό του Μεσσία. Μεγάλοι Προφήτες θεωρούνται ο Ησαΐας, ο Ιερεμίας, ο Ιεζεκιήλ, ο Δανιήλ και ο Ηλίας.

Το «Εξωγήινο» Όραμα του Ιεζεκιήλ

Υπήρχαν ακόμα και δώδεκα μικροί προφήτες, βιβλία των οποίων συμπεριλαμβάνονται στην Παλαιά Διαθήκη:

Ωσηέ, Αμώς, Μιχαίας, Ιωήλ, Οβδιού, Ιωνάς, Ναούμ, Αββακούμ, Σοφονίας, Αγγαίος, Ζαχαρίας και Μαλαχίας.

Μεγάλοι (Μείζονες) αποκαλούνται διότι τα έργα που έγραψαν είναι εκτενέστερα των άλλων, που καλούνται Μικροί (Ελάσσονες)· ο προφήτης Ηλίας δεν έχει γράψει βιβλίο. Ο Βαρούχ (μαθητής του Ιερεμία) έχει γράψει βιβλίο της Παλαιάς διαθήκης, αλλά δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των προφητών. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν προσωπικότητες και είχαν ενεργή συμμετοχή σε ζητήματα της πολιτείας.

Bαροὺχ Προφήτης Ἱερεμίου φίλος,
Xριστοῦ Προφήταις συγχορεύει ἐν πόλῳ.

Η λέξη προφήτης του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου σημαίνει κατά κυριολεξία «αυτός που μιλάει ενώπιον ή μπροστά σε (πρό και φημί)».

Καινή Διαθήκη

Στην Καινή Διαθήκη ο Ιησούς Χριστός αποκαλείται «Προφήτης». (Λουκάς 7:14-16· Ιωάννης 4:16-19· Πράξεις 3:19-26).

Στη χριστιανική εκκλησία του 1ου αιώνα υπήρχαν δύο είδη προφητών:

Οι προφήτες με το ελεύθερο προφητικό χάρισμα και

Η τάξη των προφητών, που ήταν μια χειροτονημένη ομάδα, με ειδικές εκκλησιαστικές λειτουργίες.

Ορισμένα θρησκεύματα πιστεύουν ότι η ικανότητα προφητείας εξακολουθεί να υφίσταται στη σύγχρονη εποχή.

Στην Ορθόδοξη εκκλησία σύγχρονοι προφήτες υπήρξαν ο Κοσμάς ο Αιτωλός και ο Όσιος Νείλος.

Μεταξύ των μελών των Πεντηκοστιανών εκκλησιών θεωρείται ότι υφίσταται ως ένα από τα ενεργά χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.

Αυτοδιαψευδόμενη προφητεία

Μια αυτοδιαψευδόμενη προφητεία είναι το συμπλήρωμα /αντίστροφο μιας αυτοεκπληρούμενης προφητείας, είναι δηλαδή μια πρόβλεψη που εμποδίζει να συμβεί αυτό που προβλέπει. Είναι γνωστή επίσης και ως "δίλημμα του προφήτη" γιατί όταν κάποιος προμηνύει μια καταστροφή, οι εμπλεκόμενοι ενδέχεται να αναλάβουν δράση ώστε να αποτραπεί το κακό, διαψεύδοντας έτσι την προφητεία.

Είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι μια αυτοδιαψευδόμενη προφητεία οφείλεται σε αρνητική [ανάδραση], δηλαδή σε μείωση ή παύση της ανατροφοδότησης μιας κατάστασης, ενώ μια αυτοεκπληρούμενης προφητεία οφείλεται σε θετική ανάδραση, δηλαδή στην αυτοτροφοδότηση της έκβασης που προβλέπει.

Αν η πρόβλεψη γίνεται εσκεμμένα με σκοπό να αποτρέψει αυτό που προβλέπει, τότε είναι μια τεχνική χειραγώγησης που βασίζεται στην αντίστροφη ψυχολογία.

Ένα πολύ απλό παράδειγμα είναι όταν ένας γονέας λέει σε ένα παιδί ότι δεν είναι ικανό να κάνει κάτι, το οποίο γνωρίζει ότι δεν είναι πολύ πέρα από τις ικανότητες του παιδιού αλλά απαιτεί κάποια προσπάθεια εκ μέρους του, και το παιδί βάζει υπερβάλλοντα ζήλο για να αποδείξει ότι μπορεί να το κάνει, διαψεύδοντας έτσι την πρόβλεψη.

Παραδείγματα

1) Ο βιβλικός προφήτης Ιωνάς αρνείται αρχικά να προειδοποιήσει το λαό της Νινεύη για την καταστροφή του, για να μην μετανοήσουν οι κάτοικοι της πόλης και ο Θεός τους συγχωρήσει με συνέπεια να μην καταστρέψει την πόλη. Πράγματι, όταν ο Ιωνάς τελικά τους ενημερώνει για την προφητεία, οι κάτοικοι της Νινευή αλλάζουν συμπεριφορά με συνέπεια ο Θεός να τους λυπηθεί και να μην εκπληρωθεί η προφητεία.

2) Το πρόβλημα με τον ιό της χιλιετίας λέγεται ότι ήταν ζήτημα αυτοδιαψευδόμενης προφητείας, καθώς ο φόβος ότι ο μηδενισμός των ρολογιών των υπολογιστών με την έλευση της νέας χιλιετίας θα δημιουργούσε μαζικά προβλήματα στη λειτουργία των υπολογιστών με ανυπολόγιστες συνέπειες οδήγησε στις απαιτούμενες αλλαγές ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο.

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι οι άνθρωποι εξ αιτίας της ανασφάλειας που είχαν αλλά παρ’ όλο την Τεχνολογική πρόοδο συνεχίζουν να έχουν ακόμα προστρέχουν σε προφητείες ή προφήτες για να «δουν» τα μελλούμενα.

Παραπομπές :

Προφήτης

Αυτοδιαψευδόμενη προφητεία

Προφητεία του Νεφερτί

Μαντείο

Νοστράδαμος : τι είχε γράψει για την Ελλάδα ;

Συνέντευξη με τον Nostradamo

Σχετικό Video